A presión é grande tendo en conta os
obxectivos fixados tanto pola Unión Europea como polo Estado español no proceso
de converxencia: mobilidade, desenvolvemento tecnolóxico, calidade, multilingüismo
e plurilingüismo. Os docentes deben ter en conta tamén a idade e madurez do
alumnado de secundaria, a situación familiar e os desequilibrios económicos e
sociais, os problemas de saúde, discapacidade etc.; a necesidade de conseguir
resultados externos contrastables nun contexto competitivo, as condicións do
mercado de traballo que demandan un coñecemento práctico e eficaz dunha lingua
estranxeira, as novas tecnoloxías, a competencia de métodos informais e transversais
de aprendizaxe de linguas e a presión doutros bloques lingüísticos no contexto
do mundo global. Por outra banda é importante ter en conta o contexto
internacional e nacional. As distintas lexislacións que se ven sometidas a dúas
forzas opostas: as directivas comunitarias e a multiplicidade de políticas
lingüísticas a través dun modelo rexional autonómico.
Non debemos esquecer que en España temos un déficit
de coñecemento en linguas estranxeiras. O Estudio
Europeo de Competencia Lingüística-EECL(2012)[1]
pon de manifesto que España, pese a ser un dos países que anticipa en maior
medida a aprendizaxe de linguas estranxeiras, non é dos que obtén os mellores
resultados no estudo da primeira lingua estranxeira. Con todo, e pese á
tendencia xeral, os resultados relativos á segunda lingua estranxeira son
mellores. Para min este é precisamente o problema máis grave. Como
podemos conseguir que os estudantes acaden os resultados externos esixidos nun
contexto global cada vez máis competitivo? Este déficit de coñecemento
repercute negativamente na docencia porque as expectativas de logro por parte
dos estudantes e dos propios docentes son baixas. O docente ten que lograr
superar dúas barreiras, por unha banda ten que conseguir que os seus alumnos
adquiran as competencias esixidas e, por outra, ten que convencerse a si mesmo
e a eles de que isto é posible. É moi frecuente que os alumnos traballen a
lingua pola súa conta a través das Escolas Oficiais de Idiomas, academias privadas
ou profesores particulares. É necesario, por tanto, mellorar a calidade do
ensino dende os niveis inferiores para ir pouco a pouco acadando un nivel
axeitado e parello ao dos nosos veciños. A aprendizaxe debe ser gradual e
proporcionada ao tempo que se lle dedica para poder lograr avances.
Que deben facer os docentes para
mellorar a calidade das súas clases? Hai moitos aspectos nos que poden
traballar. Deben elaborar as explicacións necesarias para que os seus alumnos
os comprendan, empregar materiais complementarios aos libros de texto, ter en
conta a organización da clase e crear actividades que fomenten o traballo en
grupo e a interacción e as relacións do grupo. Para lograr todo isto é moi
importante que os docentes traballen a relación co alumnado dun xeito máis
eficaz. É necesario traballar a empatía, a linguaxe corporal, facer unha
comunicación efectiva. Os docentes deben ter en conta as referencias a outras
linguas, traballar as competencias xerais e transversais, darlle importancia ao
proceso de avaliación do alumnado e de autoavaliación. Tamén é desexable que os
profesores intenten innovar e ser creativos e que fomenten o uso das novas
tecnoloxías. Con todo, non deben esquecer que é necesario ter en conta as
limitacións temporais, estruturais e económicas. En definitiva, é un labor
arduo e difícil, porque conxugar todos estes elementos non é nada doado.
Estamos
nun contexto global que esixe un esforzo por parte de toda a sociedade para
cambiar os procesos de aprendizaxe. Temos unha presión moi grande por parte da
Unión Europea para adaptarnos e mellorar en todos os aspectos, especialmente,
na cuestión dos idiomas. Será necesario un tempo para comprobar se a nova
metodoloxía será frutífera ou non. Os docentes, máis que nunca, teñen un labor clave
e decisivo neste proceso de cambio, é necesario que estean ben formados e que
intenten levar a cabo o seu traballo de xeito responsable. Co esforzo de todos,
podemos lograr acadar eses logros a nivel internacional e eliminar ese sentimento
de complexo, de reparo e vergoña que levamos arrastrando durante anos con
respecto a nosa capacidade lingüística. É unha cuestión de tempo, pero é
posible.
[1] La enseñanza de las lenguas extranjeras en el sistema
educativo español- Curso Escolar 2012/13 Ministerio
de Educación, Cultura y Deporte - COLECCIÓN
EURYDICE ESPAÑA-REDIE
No hay comentarios:
Publicar un comentario