DIARIO: PRIMEIRA SESIÓN CON LUZ

                Se a primeira sesión con Ana foi tremendamente motivadora, a sesión con Luz acabou de confirmar o noso optimismo. A mesma actitude dinámica, a sincronización coa súa compañeira e a preocupación por chegar ata nós. Esa actitude obrou unha auténtica revolución nos alumnos. Ao tratarse de dous grupos distintos que nos vamos comentando as sesións, todos tiñamos xa unha expectativa positiva con respecto a esta nova profesora e, dende logo, non nos defraudou. Finalmente, a experiencia é moi importante. Coido que a figura de profesor experto que apoia e ensina ao profesor novato é máis que necesaria.

                A primeira actividade foi moi divertida, resulta evidente que Luz (co seu permiso) sabe mentir moi ben, porque era moi difícil deducir das súas respostas cando estaba a faltar á verdade e cando non. Ademais de crear un ambiente relaxado, do mesmo xeito que con Ana, foi moi estimulante a realización práctica das actividades propostas. É o mellor xeito de comprobar se unha actividade pode resultar ou non.

                A partir de aí, centrámonos nas famosas competencias claves. E unha vez máis, a mellor maneira de comprender a teoría é a través da práctica, por iso Luz amosounos unha morea de exemplos de como se poden aplicar esas competencias de xeito práctico. Dende que empezamos o mestrado, escoitamos en moitas ocasións a necesidade de adaptar os contidos, pero non creo que iso sexa algo que se aprenda sen máis. A creatividade está moi ben, pero non xorde da nada. A maioría de nós, vimos dun sistema tradicional no que non só non se valoraba a creatividade, senón que se penalizaba. Por ese motivo, aprendemos a non ser participativos, a ocultarnos uns tras dos outros, a non arriscar. Non é tan doado desaprender todo iso. Cal é a forma máis doada de estimular esa creatividade en adultos para que sexamos quen de transmitilas aos nosos alumnos? Oxalá houbese unha fórmula máxica. Indiscutiblemente, non todos somos iguais. Hai persoas máis ou menos creativas, todos coñecemos a teoría das intelixencias múltiples de Gardner.

Dese xeito, haberá profesores, que dun xeito natural sexan capaces de desenvolver actividades creativas para os seus alumnos e os demais terán que «buscarse a vida», procurar exemplos, contrastar información, etc., probar coa clásica estratexia de ensaio-erro (isto funciona, isto non). O traballo sempre é necesario. De nada serven as ideas se non hai un traballo que as acompañe, diso non me cabe dúbida, pero de onde sacar as ideas xa é outro cantar. Por iso, me parece tan interesante que se apoien os contidos prácticos con exemplos reais, aplicados con estudantes reais. Foi especialmente emocionante o vídeo da versión musical da canción de Adele, esa alumna tan tímida que se sobrepón e logra cantar cun resultado impecable, o pianista, a gravación de vídeo. Pareceume un exemplo moi fermoso e ademais Luz conseguiu transmitir indirectamente co brillo dos seus ollos unha mensaxe moi fermosa: o tremendamente orgullosa que se sentía. Non hai mellor compensación ca esa por un traballo ben feito.

Toca agora expoñer unha actividade na que se traballen dúas competencias, ademais da lingüística e aí vai a miña proposta: a tarefa consiste na tradución e subtitulación dunha canción. Con esta actividade traballarase a competencia en comunicación lingüística, a competencia dixital, as competencias sociais e cívicas, aprender a aprender, o sentido da iniciativa e espírito emprendedor e a conciencia e expresións culturais. Dalgún xeito, todas as competencias están relacionadas entre si.

O profesor dará a escoller dunha lista unha serie de cancións de diversos estilos, con contidos aceptables para estudantes, para que eles escollan. Os alumnos deben traballar en grupos de cinco e traducir a canción. Unha vez rematada a tradución, os alumnos deben intercambiar a súa canción cos outros grupos para facer unha revisión e corrección da tradución. O profesor pode axudar e suxerir posibles traducións e adaptacións, pero sons os alumnos os que deben facer o traballo. Unha vez traducidas as cancións, coa axuda do profesor de informática, os alumnos deben subtitulalas. Para iso será necesario darlles uns coñecementos mínimos sobre o pautado en subtitulación (Guía básica de subtitulación) e un enlace para descargar un programa gratuíto de subtitulación e o manual de uso correspondente. Hai dous programas de manexo relativamente sinxelo e intuitivo: Subtitle Workshop ou Aegisub (Manual Subtitle Workshop, Manual Aegisub)

Os alumnos deben incluír os subtítulos nas dúas linguas, inglés e castelán ou galego, usando unha cor distinta para cada idioma. Unha vez feitos os subtítulos hai que incrustalos no vídeo coa axuda dalgún editor, por exemplo, o Handbrake. Este vídeo final debe subirse á plataforma Edmodo (plataforma virtual de apoio habitual da clase) indicando a autoría da tradución e subtitulación das cancións. Opcionalmente pode subirse a YouTube indicando tamén a autoría (sempre que a páxina nos dea permiso para publicar os vídeos).

Aínda que esta actividade está aquí enfocada e adaptada para alumnos de secundaria, que contan co apoio da aula de informática, tiven a ocasión de poñela en práctica cun grupo de adultos. A parte técnica neste caso correu da miña parte, xa que as circunstancias así o esixían, pero a conclusión foi moi positiva. Todos participaron de forma activa, non houbo ausencias nas xornadas que lle dedicamos á tradución e revisión das cancións e a todos lles encantou o resultado final.

Comparto aquí o vídeo das dúas cancións escollidas: Iris (Goo Goo Dolls) e I wish you were here (Pink Floyd, vídeo de David Gilmour).