DIARIO: TERCEIRA SESIÓN CON LUZ

                A escrita é a gran esquecida nos procesos de aprendizaxe, pero non só na aprendizaxe de linguas, senón no sistema educativo en xeral. A miúdo, os problemas que presentan os alumnos son cuestión de base, algo tan sinxelo coma saber que nunha redacción debe haber polo menos tres elementos clave: unha introdución, o desenvolvemento propiamente do tema e unha conclusión. Así que, ás veces, é necesario facer un recordatorio da estrutura básica e, sobre todo, explicar que os textos teñen vida propia. Dende o principio ao final debe haber un fío condutor, unha idea clara do que se quere dicir. Cando sabes o que queres dicir, é máis doado atopar as palabras. Por exemplo, nos nosos blogues. O máis difícil non é redactalos, senón atopar a idea, sen que sexa un calco das entradas anteriores, que resulte minimamente orixinal ou, cando menos, interesante.

                Volvendo á aprendizaxe de linguas, normalmente os textos cos que ten que traballar un alumno en inglés son os essays (descriptive, discursive or argumentative), articles, emails or lettesr, reviews e reports. É importante que os alumnos saiban cando deben dar a súa opinión e cando non, que tipo de linguaxe é a máis axeitada, o rexistro, a necesidade de engadir título ou subtítulo, a necesidade de incluír exemplo; no caso dos correos ou cartas, as típicas fórmulas de saúdo e despedida. Ademais, sería conveniente entregarlles unha lista de conectores, explicarlles cando se deben usar, etc. En definitiva, os profesores deben achegar toda esa información aos alumnos, traballar os tipos de textos por separado e incluír moitos exemplos que lles sirvan aos alumnos de referencia.

                Unha vez aclarados os aspectos formais, hai outro aspecto igual de relevante ou talvez máis: a creatividade. Coido que ese é un traballo previo esencial. Precisamente para axudar aos alumnos a atopar esas ideas é bo traballar con eles, axudarlles a descubrir a súa propia capacidade. Desmitificar e «liberar» os prexuízos que ás veces nos impiden escribir con liberdade. Para iso son moi útiles todos os recursos que estivemos vendo na clase. A miña proposta de actividade vai nesa liña. De feito, púxena en práctica hai tempo con dous grupos distintos e en ambos casos funcionou moi ben e lles serviu de estímulo. Trátase dunha actividade para facer na casa, aínda que despois o resultado final se compartirá na clase con todos os alumnos.

A idea é moi sinxela, similar ás comentadas na aula. Despois de escoller unha orde de alumnos (ao chou, utilizando a orde alfabética, etc.), eu entrégolle unha primeira liña do texto ao primeiro alumno. Este ten que completar un parágrafo enteiro e despois debe enviarllo ao seguinte da lista por correo e a min en copia. O segundo alumno debe escribir un novo parágrafo e enviarllo ao seguinte (tamén a min) e así sucesivamente, pero o alumno que continúa a redacción só pode ver o que escribiu o compañeiro anterior, nunca o texto completo que se vai formando entre todos. Eu son a que vai unindo todos os parágrafos. Nunca clase de moitos alumnos, talvez escribir un parágrafo sexa demasiado, un par de liñas pode ser suficiente. O resultado final sempre é moi divertido porque a historia vai variando dun xeito extraordinario, dependendo da imaxinación dos alumnos. Evidentemente hai elementos sen sentido, inconexos, pero iso mesmo é o que lles fai reflexionar sobre o que comentaba ao principio, que o máis importante á hora de escribir é ter unha idea. Paréceme unha forma orixinal de traballar o concepto de cohesión e coherencia para que realmente comprendan o que iso significa. Ademais tamén fomenta a responsabilidade porque como todos queren saber como continúa a historia, entre eles mesmos recordan aos que faltan que completen a súa parte.

O texto final lese en voz alta na clase, entrégase ao todos os alumnos unha vez rematado, tamén se pode expór no taboleiro da clase. Failles moita gracia comentar os detalles entre eles e pásano moi ben durante a lectura. Un complemento á actividade podería ser pedirlles que intentasen «corrixir» ese texto e darlle outra forma, ou crear eles unha historia paralela completa, partindo da mesma frase inicial. Hai moitas variacións posibles para lograr desinhibir aos alumnos antes de entrar nos aspectos máis formais das redaccións.